Freak Out - The Mothers Of Invention
By Frits Boer
Hitweek, October 1966
Al een uur voor de FREAK OUT zou beginnen werd het straatbeeld rond het Shrine auditorium in Los Angeles bepaald door de United Mutations: tientallen uiterst bizar en jofel geklede twieners, door Frank Zappa (leider van The Mothers en bedenker van de FREAK OUT) de verenigde mutaties genoemd vanwege hun kollektieve inspanning om aan de alles verstikkende sociale slavernij op het gebied van denken, kleden, omgangsvormen enz te ontkomen.
Vlak naast mij kwam een man van een jaar of vijfen-dertig staan met gemi-limeterd haar, die in het hippe jargon van ongeveer vijftien jaar geleden grapjes tegen de aanmerkelijk jongere omstanders ging maken. Dat hij toch wel een mooie FREAK ('vreemde vogel') was, bleek later, binnen, waar hij met een zwarte, Buster Keaton-achtige pruik op zijn bijna kale hoofd vrolijk rondhupte.
DE LICHTSCHOUWING VAN HET NIRWANA
In de zaal bevinden zich hoog aan de muren ballustrades. Aan drie kanten van de zaal zijn vanaf de balustrades lakens opgehangen. Wanneer de eerste groep, The West Coast Experimental Pop Art Group begint te spelen gebeurt er ineens iets geweldigs. De keihard spelende groep staat in een zee van licht, maar is nog niet te zien doordat op het toneel door de een of andere helse machine geweldige rookwolken worden geproduceerd. Gelijktijdig is de projektie op de lakens begonnen, die die avond niet meer zal ophouden. Aan drie kanten tegelijk zie je oude Laurel & Hardy films, oude journaals (met Roosevelt en zo), volslagen onduidelijke techniese instruktie-films, op-art figuren die met het ritme meebewegen, gekleurde, voortdurend op allerlei manieren vervloeiende beelden en rode cirkels van steeds veranderende grootte, die over het doek zweven.
In de filmprojektoren zijn in plaats van witte-, rode lampen aangebracht, zodat de naast (en hier en daar over-) elkaar geprojekteerde beelden rood-zwart zijn. 'The light show Nirvana' heette dat.
Na de West Coast Experimental Pop Art Group treden The Mothers of Invention op, voor wie de meeste freaks uit Noord Hollywood en het Laurel Canyon gebied (waar iedereen, o. a. de Byrds, woont) naar het centrum van L.A. zijn gekomen. Op hun eerste dubbel LP staat een lijst met + 160 namen van mensen die tot hun muziek hebben bijgedragen, waarbij de invloeden van Eberhard Kronhausen, Randy de Wees, the Bokelmans, Uncle Ed en Lenny Bruce minder duidelijk zijn dan die van Elvis Presley, Charles Mingus, Lightnin' Slim. Mauricio Kagel en Phil Spector.
De Mothers spelen nummers van ongeveer 15 minuten lang, met allerlei elektroniese effekten, of-schoon er ook in sommige nummers ook gejodeld wordt (door een van de twee drummers: Jim Black, een volbloed Cherokee indiaan). Terwijl The Mothers spelen wordt er op twee toneeltjes door super-freaks gesprongen en geshaked.
DE MOEDERS
(van de uitvinding)
Frank Zappa is 26 jaar oud, in Baltimore geboren , in California opgegroeid. Twee jaar geleden richtte hij samen met Ray Collins, Jim Black en Roy Estrada The Mothers op.
Het laatste jaar beginnen ze waanzinnig populair te worden.
Niet alleen bij de twieners; ook vakgenoten zijn (voor een deel) enthousiast. Jack Nitzsche gelooft dat Frank Zappa een van de drie, vier mensen is die het in de pop-toekomst gaat maken op de manier waarop Spector, Bacharach, Gordy etc. het nu maken.
In maart namen The Mothers hun eerste LP op, geproduceerd door Tom Wilson, (indertijd producer voor Bob Dylan). Naar aanleiding van deze LP verschenen ze in verschillende teveeprogrammaas. In het programma waar ik ze voor het eerst zag, werd door een groepje meegebrachte freaks een fauteuil met een houweel aan stukken gehakt, het optreden eindigde in een waanzinnige chaos, waarbij de wattering van de fauteuil door de studio vloog. Toch viel het me meteen al op, dat in de ogenschijnlijk chaotiese muziek een geweldig uitgekiende discipline zat. Toen ik later een repetitie van The Mothers bijwoonde (die negen uur duurde) bleek inderdaad dat Frank Zappa zijn popstukken uiterst doordacht komponeert, en de op het toneel zo'n zelfverzekerde indrukmakende Mothers bleken allemaal zeer oplettend naar Frank te luisteren om vooral niks verkeerd te doen ('Elliot, your timin' is so fuckin' bad! '). Zo nu en dan werd het strakke repeteren in eens doorbroken door een pop-jam-session waarbij een half uur lang iedereen zich helemaal uitspeelde.
THE BRAINPOLICE
Binnenkort zullen The Who een nummer van Frank Zappa gaan opnemen ('Who are the brain police?'). Rond die tijd zullen The Mothers naar Engeland komen voor een toernee. Het is moeilijk om uit te leggen waarom je bepaalde muziek nou zo geweldig vindt. Met dezelfde moeilijkheid kampte een jongen die ik op een feest in Hollywood tegen - kwam, en die erg high was. Om het half uur kwam hij naar me toelopen, en zei hij, met grote ogen als van een kind dat net iets heel moois gekregen heeft: 'Heb je die Freak Out plaat van de Mothers of Invention al gehoord? He, isn't that something? He, isn't that something?'
Freaks van HITWEEK, it certainly is.
Read by OCR software. If you spot errors, let me know afka (at) afka.net