Met naald en draad (Tinsel Town Rebellion)
By Rogier van Bakel
FRANK ZAPPA • Tinsel Town Rebellion
(CBS 88516)
Zonder nu direct verraad te plegen aan zijn rijke- verleden, is Frank Zappa na de labelswitch van Warner Brothers naar Phonogram/CBS beduidend toegankelijker aan de slag gegaan. Sheik Yerbouti uit '79 illustreert dat onweerlegbaar: de begrijpbare complexiteit van die elpee bezorgt Zappa een nieuwe schare aanhangers die nooit hadden kunnen aanhaken bij wat het inmiddels 40-Jarige wonderkind op 'moeilijke' albums als Hot Rats, One Size Fits All, Studio Tan of Orchestral Favorites (een willekeurige selectie) presteerde. In '79 en '80 komt Zappa met de Joe's Garage-trilogie, die wat teleurstelt omdat de muzikale en tekstuele banaliteit (die in het verlengde ligt van de toegankelijkheid) hier en daar de pan uit rijst. Tinsel Town Rebellion, zijn 29ste elpee – compilaties en bootlegs niet meegerekend! – zit evenwel weer aan de goede kant van de streep, ietwat krapjes, maar toch. Behalve de songs Easy Meat, dat zwaar is overgedubd, en de studiocut Fine Girl, is de plaat nu eens écht live opgenomen, en hij klinkt fantastisch. De drums, bespeeld door Vinnie Colaiuta, die ook op Gino Vannelli's Nightwalker schitterde, zijn mooi en zeer precies in het stereobeeld geplaatst, en als je de muziek hard afspeelt, voel je welhaast fysiek de aanwezigheid van de trommels. Maar de verpakking doet er uiteindelijk minder toe dan de muziek.
Die mist goddank de clichématigheid die Zappa, met de parodie als alibi, via werkjes als Lucille Has Messed My Mind Up en I Don't Wanna Get Drafted de wereld in meende te moeten schoppen. Naast wat uiteenlopend ouder werk (de doowopdraak Love Of My Life met een fenomenale falset van Bob Harris, het morbide Brown Shoes Don't Make It dat veertien jaar nadat het voor het eerst op de plaat verscheen nog niets aan actualiteit heeft ingeboet) treffen we ook nieuwe, soms van concerten bekende, composities aan. Tell Me You Love Me en Bamboozled By Love markeren een nieuw punt in Zappa's carrière: heavy metal-achtige temporock die door de veelkoppige begeleidingsband, grotendeels identiek aan die op Joe's Garage, energiek de zaal in wordt geknald. Fine Girl, de opener, en het daarop volgende Easy Meat, zijn ook al van eminente klasse, als je je tenminste over de onderhand traditionele vrouw-vijandige vuilbekkerij heen kunt zetten. Tommy Mars speelt in Easy Meat een prachtige, middeleeuws aandoende synthesizerpartij op de polyfoon, terwijl een niet minder fraai aandeel is weggelegd voor het eveneens door Mars bespeelde ingedubde orgel.
Hoe geniaal en perfectionistisch Zappa in de regel ook zijn mag, zijn zelfkritiek is niet steeds toereikend. Voor de zoveelste maal krijgen we een paar karakteristieke, ellenlange gitaarsolo's voorgeschoteld, die 's mans virtuositeit nog eens moeten bewijzen. Volslagen overbodig. Panty Rap, een lange monoloog waarin Zappa de vrouwelijke fans verzoekt hem hun ondergoed toe te werpen opdat hij er een sprei (!) van kan laten maken, verveelt al na twee maal draaien. Enkel de titel blijft leuk. Dance Contest is een slechte remake van· The Bebop Tango (Roxy & Elsewhere, '74). Als je deze zwakke momenten kunt elimineren door bijvoorbeeld de naald steeds even over te zetten, of de goede nummers achter elkaar op een tape op te nemen, is Tinsel Town Rebellion een coherente en redelijk boeiende dubbelplaat, die een volwaardige toevoeging aan Zappa's niet alleen qua omvang indrukwekkende oeuvre betekent.
1. We believe this review appeared on 17 June in issue 12 of Oor magazine. It is possible that it appeared in the previous 3 June issue 11. If you can confirm the date, please let afka [at] afka.net know.
Read by OCR software. If you spot errors, let me know afka (at) afka.net